Οι προκλήσεις μιας νέας μαμάς!
Άρθρο: Φωτεινή Μπαλή Ψυχοθεραπεύτρια-Σύμβουλος Οικογένειας -Επόπτρια PCA
Εννέα μήνες μεγαλώνεις μέσα σου το μωρό σου, το νιώθεις, το αισθάνεσαι, το χαϊδεύεις και του μιλάς . Το έχεις ήδη αγαπήσει από τη στιγμή που έμαθες ότι θα το αποκτήσεις και περιμένεις πως και πως τη στιγμή που θα το πάρεις στην αγκαλιά σου. Όταν το αντικρίζεις για πρώτη φορά ξεχνάς όλο τον πόνο και την ταλαιπωρία που βίωσες για να το φέρεις στον κόσμο…Στιγμή μαγική όταν κρατάς στα χέρια σου το θαύμα της Ζωής, το παιδί σου.
Αλλά ας δούμε ένα νέο μωρό τι άλλο φέρνει. Όταν γίνεσαι για πρώτη φορά μαμά δεν είσαι ποτέ αρκετά προετοιμασμένη για αυτά που μπορεί να αντιμετωπίσεις.
Οι νέες μητέρες εκτός όλων των όμορφων και πρωτόγνωρων συναισθημάτων που βιώνουν, διανύουν ίσως ταυτόχρονα και την πιο εξουθενωτική και αγχωτική περίοδο της ζωής τους.
Συνειδητοποιεί η νέα μητέρα αρχικά, ότι οι απαιτήσεις του νέου της ρόλου απέχουν πολύ από αυτές που είχε στο μυαλό της. Η μητρότητα κάθε μέρα τη φέρνει αντιμέτωπη με προκλήσεις που ίσως ποτέ να μην είχε φανταστεί. Κυρίως κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του βρέφους, η μητέρα βιώνει δυσκολίες τόσο σε σωματικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο οι οποίες πολλές φορές είναι ισοπεδωτικές για την ίδια. Αυτά τα συναισθήματα κυμαίνονται ανάλογα με την προσωπικότητα και την ανθεκτικότητα της κάθε μητέρας.
Στο μυαλό μιας μητέρας..
Σήμερα νιώθω εξαντλημένη, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Δεν θυμάμαι από πότε έχω να κοιμηθώ φυσιολογικά. Ξυπνάω κάθε λίγη ώρα για να ταΐσω το μωρό μου και ντρέπομαι που το λέω αλλά πολλές φορές ενώ το έχω ακούσει να κλαίει αργώ λίγο να σηκωθώ, με την ελπίδα ότι θα σταματήσει. Οι δυνάμεις μου με εγκαταλείπουν, είμαι χλωμή, τα μάτια μου καίνε από την αϋπνία και τα πόδια μου δε με κρατάνε από την κούραση, νιώθω πως θα λιποθυμήσω.
Το στήθος μου με πονάει από τον θηλασμό και η μέση μου έχει μουδιάσει από τις πολλές ώρες που κρατάω το μωρό στην αγκαλιά μου. Δεν ξέρω καν αν είναι καλό να το κρατάω τόσο πολύ ή αν θα το κακομάθω. Αλλά δεν μπορώ να αγχωθώ και για αυτό τώρα. Βλέπω τις άλλες μαμάδες και αναρωτιέμαι πως καταφέρνουν να δείχνουν τόσο όμορφες και φρέσκιες. Μάλλον εγώ έχω το πρόβλημα, ίσως δεν είμαι καλή μητέρα.
Τις προάλλες, ενώ αντίκριζα το χάος που επικρατούσε στο σπίτι, σκέφτηκα πόσο ανάγκη έχω να περάσω κάποιες ώρες μακριά από το παιδί μου και τις ευθύνες του . Μετά βίας παραδέχτηκα αυτή την επιθυμία στον εαυτό μου και κατευθείαν με πλημμύρισαν ενοχές. Μα πόσο εγωίστρια μπορεί να είμαι; Η ζωή με ευλόγησε δίνοντας μου αυτό το αγγελούδι για παιδί μου και εγώ σκέφτομαι τον εαυτό μου; Δεν το κάνω από κακία, απλά φοβάμαι ότι δεν θα τα καταφέρω.. Ας συμμαζέψω λίγο πριν ξυπνήσει το μωρό μου και τα κάνω όλα από την αρχή…
Σας είναι καθόλου οικείες αυτές οι σκέψεις; Όλη η σωματική και η ψυχολογική κούραση την οποία υφίσταται μια μητέρα είναι λογικό να την οδηγήσει στην υπερκόπωση και να της ενισχύσει το αίσθημα της απόγνωσης και του πανικού. Ο μικρής διάρκειας και συνάμα διακοπτόμενος ύπνος μέσα στην ημέρα αρκεί για να οδηγήσει στην εξουθένωση του οργανισμού, πόσο μάλλον όταν συνδυάζεται και με ένα επιβαρυμένο πρόγραμμα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ο θηλασμός, τα κλάματα, οι ατελείωτες βόλτες μέσα στο σπίτι για να ηρεμήσει το μωρό, τα νανουρίσματα, η αλλαγή της πάνας, το παιχνίδι, το μπάνιο και η γενικότερη φροντίδα του μωρού είναι μόνο λίγες από τις καθημερινές αρμοδιότητες της μητέρας, χωρίς να έχουμε προσθέσει στη λίστα την καθαριότητα του σπιτιού και την φροντίδα του συντρόφου της. Ενώ ταυτόχρονα, το άγχος, οι ανασφάλειες και οι αμφιβολίες έχουν γίνει συνοδοιπόροι στο ταξίδι της μητρότητας.
Πως πρέπει να κρατήσω το μωρό μου; Φοβάμαι μήπως το πονέσω άθελα μου.. Γιατί κλαίει τόσο πολύ; Πως θα καταλάβω ότι χόρτασε; Μα γιατί νιώθω ότι τα κάνω όλα λάθος; Φοβάμαι…
Ας μην ξεχνάμε επίσης, και τις εργαζόμενες μητέρες οι οποίες χρειάζεται, είτε το θέλουν είτε όχι, να επιστρέψουν στην δουλεία τους σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη γέννηση του παιδιού τους. Η πρώτη φορά που η μητέρα αποχωρίζεται το μωράκι της για αρκετές ώρες είναι επίπονη και είναι πιθανό πέρα από την αναμενόμενη ανησυχία για το αν είναι καλά το παιδί της μακριά της, να βιώσει τύψεις και ενοχές. Πρόκειται για μια σύγκρουση ανάμεσα σε δύο ρόλους, της μητέρας, η οποία έχει ανάγκη να βρίσκεται στο σπίτι της δίπλα στο παιδί της και της εργαζόμενης γυναίκας, η οποία έχει την ανάγκη ή αναγκάζεται να επιστρέψει στη δουλειά της.
Η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη, όταν υπάρχει και άλλο παιδάκι στο σπίτι. Ερωτήματα όπως τι να κάνω να μην νοιώσει ότι το παραμελώ; Μήπως ζηλεύει; Νοιώθω ότι κάποιες φορές μοιράζομαι στα δύο. Τί να πρωτοκάνω;
Κάποιες άλλες μητέρες μπορεί να βιώσουν μια πιο σοβαρή και μακροπρόθεσμη θλίψη, γνωστή ως επιλόχειος κατάθλιψη. Πρόκειται για ένα ψυχικό ζήτημα υγείας, το οποίο χρειάζεται να το παρατηρήσουμε για να το αναγνωρίσουμε και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης με τη βοήθεια ειδικού, και μεγάλη στήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον της μητέρας έτσι ώστε να καταφέρει να ξεπεράσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα τη δυσκολία που αντιμετωπίζει και να περάσει όμορφες στιγμές με το μωράκι της.
Ας δούμε λοιπόν τι μπορεί να γίνει ώστε να μαλακώσει όλη αυτή η δύσκολη περίοδος στην ζωή σας, καθώς πρώτος χρόνος με το βρέφος μπορεί να είναι ο πιο δύσκολος, αλλά ταυτόχρονα και ο πιο γλυκός.
- Αποδοχή και διερεύνηση της δυσκολίας .
Η πρώτη αυτή περίοδος, είναι όντως δύσκολη. Κάθε άνθρωπος θα ένιωθε λιγότερο η περισσότερο εξαντλημένος. Συναισθήματα αμφιβολίας είναι φυσικό να ξεπηδούν. Όμως μην ξεχνάμε ότι οι μαμάδες είναι και αυτές άνθρωποι με συγκεκριμένη αντοχή η κάθε μία. Οπότε αν υπάρχει εξάντληση, ψάξτε τον παράγοντα που σας επηρεάζει ακριβώς. Εξετάστε τι είναι αυτό που σας εξοντώνει περισσότερο. Οι πολλές δουλειές; Η έλλειψη βοήθειας; κάποια κακή συμπεριφορά από το περιβάλλον; Μήπως έλλειψη βιταμινών;
- Διατροφή
Δώστε προσοχή στην διατροφή σας διότι η καλή και πλούσια σε βιταμίνες διατροφή, όπως και η σωστή ενυδάτωση του οργανισμού, δίνουν στο σώμα την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται για να αντεπεξέλθει στο απαιτητικό πρόγραμμα της καθημερινότητας, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν τη διάθεση. Επιπλέον, αν θηλάζετε, μην ξεχνάτε ότι η διατροφή σας επηρεάζει άμεσα την ποιότητα και την ποσότητα του γάλακτος όπου παράγετε.
- Ύπνος
Είναι σημαντικό να εκμεταλλεύεστε την κάθε ευκαιρία ύπνου που σας δίνεται. Εάν μπορείτε για παράδειγμα να κοιμάστε την ώρα που κοιμάται και το μωρό, να το προτιμάτε. Μπορείτε επίσης να κανονίζετε βάρδιες με το σύντροφο σας για την φροντίδα του μωρού σας κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το να καταφέρετε να κοιμηθείτε κάποιες συνεχόμενες ώρες χωρίς διακοπή θα σας αναζωογονήσει και θα σας γεμίσει ενέργεια.
- Ζητήστε Βοήθεια
Να δέχεστε τη βοήθεια που σας προσφέρουν και να ζητάτε τη βοήθεια που χρειάζεστε. Δεν χρειάζεται να κάνετε τα πάντα μόνη σας. Ένα χέρι βοηθείας είναι πάντοτε χρήσιμο ιδίως σε μια τέτοια περίοδο όπου ο χρόνος είναι περιορισμένος και οι υποχρεώσεις αυξημένες. Είναι σίγουρο ότι ο σύντροφος σας, η οικογένεια σας είτε κάποιος φίλος σας θα χαρεί πολύ να σας βοηθήσει. Είναι χρήσιμο να βρίσκετε έστω και λίγο ελεύθερο χρόνο και να τον αξιοποιείτε κάνοντας πράγματα για τον εαυτό σας. Ένα ζεστό μπάνιο, μια βόλτα στον καθαρό αέρα, κάνοντας οτιδήποτε σας ευχαριστεί έστω και για λίγο, μπορεί να σας αναζωογονήσει και να σας βοηθήσει να ανασυγκροτήσετε τις δυνάμεις σας.
- Θηλασμός
Μέσω του θηλασμού το βρέφος αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει άμεση ανταπόκριση στις συναισθηματικές αλλά και βιολογικές του ανάγκες του. Αν σας είναι εύκολο, μην σκέφτεστε τα προβλήματά σας όταν θηλάζετε. Αφιερώστε λίγα λεπτά αποκλειστικής σκέψης στο μωρό σας στέλνοντάς του μηνύματα ασφάλειας. Όταν η μητέρα σέβεται το ωράριο του μωρού της, ταΐζοντας το όταν πεινάει και σταματώντας όταν έχει χορτάσει, τότε εκείνο κατακλύζεται από ένα αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Αυτή η ψυχική ηρεμία βοηθάει το βρέφος να κοιμάται πιο εύκολα, πιο ήσυχα και για περισσότερη ώρα, χαρίζοντας και στη μητέρα περισσότερες στιγμές ξεκούρασης.
- Δημιουργείστε ποιοτικό αποκλειστικό χρόνο με το άλλο σας παιδί.
Παραχωρείστε την φροντίδα του νέου μωρού στον μπαμπά, η σε κάποιον άλλο που εμπιστεύεστε για μισή η μια ώρα και αφοσιωθείτε στο να μιλήσετε, ή να παίξετε με το μεγαλύτερο παιδάκι σας. Έτσι θα νοιώσει ότι είναι εξίσου σημαντικό για εσάς, όπως και το νέο σας μωρό. Το ίδιο χρειάζεται να κάνει και ο μπαμπάς του. Αν του αφιερώσετε χρόνο δικό του, τότε φεύγει το άγχος και μειώνονται οι ανασφάλειές του.
- Δημιουργία Ισχυρών Δεσμών
Η θεωρία της Ανατροφής με ασφαλή δεσμό(attachment parenting) υποστηρίζει ότι:
- Η ευαισθητοποιημένη ανταπόκριση στις ανάγκες του παιδιού (πχ. χρησιμοποιούμε ήρεμη φωνή όταν μιλάμε στο παιδί, αντιμετωπίζουμε οποιαδήποτε ανάγκη του ως σημαντική, αποδεχόμαστε όλα τα συναισθήματά του, με αποτέλεσμα να νοιώθε αποδοχή και μέσα σε αγάπη και φροντίδα.)
- Η επαφή που περιέχει φροντίδα (δερματική επαφή, μασάζ, αγκαλιά, που προσφέρει ηρεμία και αίσθηση ασφάλειας στο παιδί.)
- Η διασφάλιση ενός ασφαλούς ύπνου ( να κοιμάται το μωρό στο ίδιο δωμάτιο με τους γονείς)
- Η παροχή συνεχούς αγάπης με φροντίδα (η καθημερινή και όσο το δυνατόν περισσότερη επαφή και αλληλεπίδραση γονιού-παιδιού, ενισχύει την αίσθηση του ασφαλούς δεσμού που έχει ανάγκη το παιδί για την υγιή του ανάπτυξη.)
- Η εφαρμογή θετικής διαπαιδαγώγησης. Μια γενική έννοια που περιγράφει όλη την θετική στάση του γονέα. (την καλή επικοινωνία, με πυλώνα την αγάπη, τον σεβασμό και την εν-συναίσθηση)
- Η ισορροπία στην προσωπική και οικογενειακή ζωή. ( Η ατμόσφαιρα αγάπης και σεβασμού μεταξύ των μελών στην οικογένειας , παρέχουν το κλίμα της υγιούς, καλής ανάπτυξης των μελών της)
Αυτές οι συνθήκες βοηθούν τους γονείς να δημιουργήσουν έναν ασφαλή δεσμό με το παιδί τους.
Αυτό σημαίνει ότι το παιδί εμπιστεύεται τους γονείς του, νιώθει σίγουρο ότι θα ικανοποιηθούν άμεσα οι ανάγκες του, με αποτέλεσμα να κλαίει και να γκρινιάζει λιγότερο. Όσο πιο ήρεμο είναι το μωρό τόσο πιο εύκολη, ευχάριστη και ξεκούραστη γίνεται η καθημερινότητα της μητέρας.
Αν βλέπετε ότι δεν μπορείτε τελικά να τα καταφέρετε, ζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό. Είτε αυτός είναι μια μαία, ένας παιδίατρος, ή ένας ψυχολόγος ανάλογα με το θέμα που έχει προκύψει. Είναι σημαντικό να μην αφήσετε αυτήν την κατάσταση να μεγαλώνει. Η σωστή ενημέρωση, και οι στοχευμένες συμβουλές θα σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε τις όποιες δυσκολίες συναντήσετε και να απολαύσετε αυτό το υπέροχο ταξίδι της μητρότητας.
Τέλος μανούλες, μην ξεχνάτε ότι είστε άνθρωποι με συγκεκριμένη αντοχή, με συναισθήματα που κάποιες φορές είναι δύσκολο να τα διαχειριστείτε, και χρειάζεται να είστε επιεικείς με τον εαυτό σας, να τον αγαπάτε, να τον συμπονάτε και να τον αφουγκράζεστε στις ανάγκες του.
Καλή δύναμη στο δύσκολο, αλλά όμορφο έργο σας!!